Pozwolenie na budowę domu — wszystko, co musisz wiedzieć

Budowa domu to nie lada wyzwanie, które wymaga dopełnienia licznych formalności urzędowych. Aby w pełni legalnie rozpocząć prace budowlane, prawdopodobnie będziesz potrzebować pozwolenia na budowę.

Czym jest pozwolenie na budowę

Pozwolenie na budowę to decyzja administracyjna niezbędna do rozpoczęcia i przeprowadzenia budowy lub robót budowlanych.

Według przepisów prawa budowlanego poprzez budowę należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu oraz odbudowę, rozbudowę czy nadbudowę obiektu budowlanego.

Pozwolenie na budowę a warunki zabudowy lub MPZP

Aby otrzymać pozwolenie na budowę, będziesz potrzebować wielu dokumentów w tym decyzji o warunkach zabudowy (WZ) lub miejskiego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP).

Warunki zabudowy to dokument określający wymagania, jakie muszą zostać spełnione, aby zgodnie z prawem wybudować dom lub inną inwestycję na danym terenie. Ma on formę decyzji administracyjnej, o którą należy się ubiegać, wówczas gdy działka nie jest objęta MPZP.

MPZP to dokument prawny, który określa przeznaczenie terenu, sposób i warunki zabudowy oraz rozmieszczenie inwestycji celu publicznego na wybranym obszarze gminy. W praktyce MPZP obejmuje niewielkie obszary, takie jak pojedyncze miejscowości, osiedla, dzielnice, czy nawet pojedyncze działki.

Zarówno WZ, jak i MPZP służą zapewnieniu ładu przestrzennego na terenie gminy. Obydwa dokumenty mają za zadanie określać i regulować zasady zabudowy na danym terenie.

Więcej na temat warunków zabudowy przeczytasz w artykule Warunki zabudowy domu — wszystko, co musisz wiedzieć.

Pozwolenie na budowę a zgłoszenie budowy

Należy pamiętać, że otrzymanie pozwolenia na budowę nie jest równoznaczne z możliwością rozpoczęcia robót budowlanych.

Aby legalnie rozpocząć budowę domu, najpierw musisz złożyć zawiadomienie o rozpoczęciu robót budowlanych. Należy to uczynić najpóźniej na dzień przed planowanym terminem rozpoczęcia budowy w wojewódzkim lub powiatowym inspektoracie nadzoru budowlanego, lub urzędzie miast na prawach powiatu.

Jeśli chcesz poznać proces budowy domu krok po kroku, przeczytaj artykuł Budowa domu w 10 krokach.

Pozwolenie na budowę — kiedy nie jest wymagane

Istnieją okoliczności, w których pozwolenie na budowę domu nie jest wymagane. Dotyczy to tzw. domów na zgłoszenie, których powierzchnia zabudowy nie przekracza 70 m2, mających maksymalnie dwie kondygnacje. Co ważne, domy na zgłoszenie wymagają projektu budowlanego zgodnego z WZ lub MPZP.

Pozwolenie na budowę — ważne informacje

Kto wydaje pozwolenie na budowę i gdzie złożyć wniosek

Pozwolenie na budowę wydaje starosta powiatowy lub prezydent miasta na prawach powiatu. Oznacza to, że wniosek o pozwolenie należy złożyć do starostwa powiatowego lub urzędu miasta na prawach powiatu. Niektóre inwestycje mogą wymagać złożenia wniosku do urzędu wojewódzkiego.

Ile kosztuje pozwolenie na budowę

W przypadku domu jednorodzinnego, na którego terenie nie będzie prowadzona działalność gospodarcza, wydanie pozwolenia na budowę jest bezpłatne.

Złożenie wniosku przez pełnomocnika obarczone jest opłatą skarbową w wysokości 17 zł. Pełnomocnictwo jest bezpłatne w przypadku członków najbliższej rodziny.

W szczególnych przypadkach mogą wystąpić dodatkowe koszty, np. przy konieczności zatwierdzenia projektu zagospodarowania działki lub terenu projektu architektoniczno-budowlanego (47 zł).

Ile czeka się na pozwolenie na budowę

Czas oczekiwania na pozwolenie na budowę wynosi 65 dni od momentu wpłynięcia wniosku do odpowiedniego urzędu. Po upływie tego czasu organ rozpatrujący wniosek obarczony jest karą pieniężną w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki.

Organ decyzyjny może odrzucić wniosek, np. ze względu na niekompletność lub niezgodność projektu budowlanego z przepisami prawa, WZ lub MPZP. Wówczas zostaje wyznaczony termin na uzupełnienie braków lub usunięcie niezgodności we wniosku. Jeśli nie dotrzymasz terminu, wniosek o pozwolenie na budowę nie zostanie rozpatrzony.

Termin 65 dni może zostać wydłużony w sytuacjach, za które odpowiada inwestor, jak np. opisana wcześniej niekompletność lub niezgodność wniosku, lub przyczyn niezależnych.

Odwołanie od pozwolenia na budowę

Na odwołanie się od decyzji administracyjnej masz 14 dni od daty otrzymania decyzji. Co istotne prawo to posiadają wszystkie strony postępowania w tym właściciele nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania.

Odwołanie należy złożyć do organu wyższego rzędu, czyli wojewody lub, jeśli poprzednią decyzję wydawał wojewoda, do Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, za pośrednictwem organu, który wydał decyzję. Odwołanie zostanie przekazane w ciągu 7 dni do właściwego organu, a następnie rozpatrzone w ciągu miesiąca.

Uprawomocnienie pozwolenia na budowę

Decyzja o pozwoleniu na budowę zostaje uprawomocniona po upływie 14 dni od daty doręczenia pod warunkiem, że żadna ze stron nie złożyła stosownego odwołania.

Ile jest ważne pozwolenie na budowę

Zgoda na pozwolenie na budowę jest ważna przez 3 lata od dnia wystawienia decyzji. W tym czasie można legalnie rozpocząć budowę, pod warunkiem wcześniejszego zgłoszenia rozpoczęcia robót budowlanych.

Pozwolenie na budowę traci ważność, gdy rozpoczęte prace budowlane zostają przerwane na okres 3 lat lub dłuższy. Wówczas w celu ponowienia budowy należy ponownie złożyć wniosek o pozwolenie na budowę.

Przeniesienie pozwolenia na budowę

W celu przeniesienia pozwolenia na budowę na inny podmiot należy złożyć stosowny wniosek do organu, który wydał decyzję. Działanie to wymaga uiszczenia opłaty skarbowej w wysokości 90 zł.

Wniosek o pozwolenie na budowę

Poniżej przedstawiamy spis dokumentów niezbędnych do załączenia we wniosku o wydanie pozwolenia na budowę.

Dokumenty potrzebne do wniosku o pozwolenie na budowę

Do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę należy dołączyć następujące dokumenty:

  • oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
  • decyzję o wydaniu warunków zabudowy, jeśli nie ma MPZP,
  • wypis z rejestru gruntów dla swojej działki oraz działek sąsiednich, a także wyrys z mapy ewidencji gruntów,
  • 4 egzemplarze projektu budowlanego w tym: opisy, uzgodnienia, pozwolenia i wszelkie inne dokumenty wymagane przepisami prawa budowlanego,
  • warunki techniczne uzyskane od dostawców mediów,
  • oświadczenie projektanta oraz sprawdzającego o sporządzeniu projektu budowlanego, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej,
  • dokumenty poświadczające, że projektanci mają wymagane prawem, właściwe uprawnienia i zaświadczenia o wpisie do właściwej izby samorządu zawodowego.

W szczególnych przypadkach konieczne będzie dołączenie do wniosku dodatkowych dokumentów:

  • pozwolenie wodnoprawne, jeśli prowadzona przez Ciebie inwestycja wpłynie na gospodarkę wodną w regionie,
  • pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie robót budowlanych na obszarze wpisanym do rejestru zabytków.

Jak wypełnić wniosek o pozwolenie na budowę

Aby wniosek o pozwolenie na budowę został rozpatrzony przez urząd, powinien zawierać:

  • dane inwestora,
  • rodzaj realizowanej inwestycji, np. budowa domu jednorodzinnego,
  • adres budowy,
  • oznaczenie nieruchomości, jaką zamierzasz wybudować.

Wzór wniosku o pozwolenie na budowę 2023

Aktualny wzór wniosku o pozwolenie na budowę możesz pobierać z naszej strony lub wykorzystać druki dostępne w urzędzie.

Jak uzyskać pozwolenie na budowę — krok po kroku

Krok 1. Uzyskanie MPZP lub WZ oraz warunków technicznych dostawy mediów

Działania rozpocznij od uzyskania wypisu i wyrysu z MPZP lub decyzji o WZ. Dokumenty te będą niezbędne do podjęcia dalszych kroków.

Na tym etapie należy uzyskać warunki techniczne dostawy mediów: energii elektrycznej, gazu, wody oraz odbioru ścieków i odpadów stałych.

Krok 2. Uzyskanie mapy do celów projektowych

Geodeta wykonuje mapę sytuacyjno-wysokościową w skali 1:500 do celów projektowych oraz przygotowuje projekt zagospodarowania terenu. Na tym etapie potrzebujesz wypisu z rejestru gruntów dla działki swojej i działek w bezpośrednim sąsiedztwie.

Krok 3. Zakup projektu budowlanego domu

Nadchodzi czas na zakup projektu domu. Projekt należy przystosować do MPZP lub WZ. Geodeta naniesie obrys projektu na mapę sytuacyjno-wysokościową.

Więcej na temat projektów domu przeczytasz w artykule Projekt domu jednorodzinnego — wszystko, co musisz wiedzieć.

Krok 4. Uzyskanie pozwolenia na budowę

Wniosek o pozwolenie na budowę wraz z wymaganymi dokumentami należy złożyć w odpowiednim urzędzie. Decyzję otrzymasz w ciągu 65 dni od daty złożenia wniosku. Zanim rozpoczniesz jakiekolwiek prace na placu budowy, nie zapomnij o zgłoszeniu zawiadomienia o rozpoczęciu robót budowlanych.

Podsumowanie

Decyzja o pozwoleniu na budowę to pismo, bez którego nie rozpoczniesz prac budowlanych. Aby ją otrzymać, musisz skompletować wiele dokumentów, takich jak mapy, wypisy, plany, projekty, uzgodnienia, czy decyzje. Nie obejdzie się też bez koordynacji pracy fachowców, m.in. geodety, architekta, geologa, branżystów od mediów czy konstruktora.

Załatwianie spraw urzędowych odbywa się w godzinach, w których jesteś w pracy, co utrudnia cały proces. Nie musisz jednak brać tych wszystkich działań na siebie. Gdy Ty będziesz zarabiać, BOI360° skompletuje za Ciebie wszystkie dokumenty, złoży wnioski i przypilnuje terminów.

Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się, jak możemy Ci pomóc.

W tym artykule:

Potrzebujesz sprawnie załatwić dokumenty? Skontaktuj się ze mną!

Mirosław Nowak

Prezes Zarządu